ରକ୍ତ ବର୍ଗ (Blood group)
ପ୍ରତ୍ୟକ ବ୍ୟକ୍ତିର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ବର୍ଗର ରକ୍ତ ଥାଏ ଏହା କାର୍ଲ
ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟେଇନର ପ୍ରଥମେ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ।
ସେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ ଲୋହିତ ରକ୍ତକଣିକାର
ବାହ୍ୟ ଆବରଣରେ ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ (Antigen) ନାମକ ଏକ ବିଶେଷ ପ୍ରୋଟିନ ଥାଏ ।
ଏହି ପ୍ରୋଟନକୁ ସେ A ଓ B ନାମରେ
ନାମିତ କଲେ ।
ପ୍ଲାଜମାରେ ସେହିପରି ରହିଛି ଦୁଇଟି ପ୍ରୋଟିନ ଯାହାକୁ ଏଣ୍ଟିବଡି (Antibody)
କୁହାଯାଏ ।
ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଏଣ୍ଟିବଡି କେବଳ ତାହା ପାଇଁ ଉଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଆଣ୍ଟିଜେନକୁ ଚିହ୍ନିପାରେ ।
ABO ରକ୍ତବର୍ଗ :
ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ ଓ ଏଣ୍ଟିବଡି ର ଉପସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ମଣିଷରେ ଚାରୋଟି ମୁଖ୍ୟ ରକ୍ତବର୍ଗ ନିରୁପିତ ହୋଉଛି ।
ଏହି ବର୍ଗ ଗୁଡିକ ହେଉଛି A, B, AB, O
Rh ରକ୍ତ ବର୍ଗ :
କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଟେଇନର ଗବେଷଣା କରି ଦେଖିଥିଲେ ଯେ ପାତିମାଙ୍କଡର ଲୋହିତ ରକ୍ତକଣିକା ବାହ୍ୟ ଆବରଣରେ ଏକ ନୂଆ ପ୍ରକାର ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ ପ୍ରୋଟିନ ରହିଛି ।
ଏହି ଆଣ୍ଟିଜେନକୁ ସେ Rh ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ ଭାବରେ ନାମିତ କଲେ ।
ପରେ ସେହି Rh ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ କିଛି ମଣିଷଙ୍କଠାରେ ଥିବାର ସେ ଆବିଷ୍କାର କରିଲେ ।
Rh ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ ଥିବା ମଣିଷମାନଙ୍କୁ Rh+ (Rh ପଜେଟିଭ୍) ଓ Rh ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ ନଥିବା ମଣିଷମାନଙ୍କୁ Rh- (Rh ନେଗେଟିଭ୍ ) ଭାବରେ ବର୍ଗୀକରଣ କରାଗଲା ।